Stres ve Moral Bozukluğu Kanserin Büyümesini Tetikliyor
Prof. Dr. Sönmezoğlu "Kanser tanısı konmuş olması, her şeyin bittiği anlamına gelmiyor. Çok fazla morallerinin bozulmaması gerekir çünkü stres ve moral bozukluğu, kanserin büyümesi ve çoğalmasını tetikleyen bir faktör." dedi.
İnsan saçı ortalama 4-5 yıl uzar.Genetik sağlamsa 7 yıla kadar uzar.sonra saç dinlenme sürecine geçer.Bu döngü ortalama 20-25 defa tekrar eder.sonra saç duraklama evresine girer.
Saç dökülmesi başlı başına hastalık olmakla beraber başka bir hastalığın habercisi de olabilir.Örneğin;B12 vitamini eksikliğinde , folik asite ihtiyaç duyulması halinde, çinko eksikliğinde,çeşitli kanserlerin vücudu istila etmesi halinde saç dökülmeleri olabilir.
Her saç dökülmesi hastalık olarak görülmemelidir.Bazen beslenme bozuklukları, sürekli kullanılan ilaçlar,saç derisinde uzun süre kalan kozmotik ürünler, çeşitli hastalıkı yada vitamin eksikliği sonucu da saç dökülmeleri görülebilir yada dönemsel geçişler,mevsim değikliği de saç dökülmesini tetikleyebilir.
Her insanın saçı dökülür.Uzmanlar günde 100 tele kadar saç dökülmesini anormal görmemiştir.Eğer kökleri yok olmamışsa bu saçların tekrar çıkması olağan.
Saç dökülmesi yetişkinleri ilgilendiren bir sorun gibi gözükse de çocuklarda da sıklıkla karşılaşılan bir problemdir.
Çocuklarda saç dökülmesininyetişkinlerde olduğu gibi birden çok sebebi olabilir.
*Çocuklarda en sık rastlanan saç dökülmesi halk arasında saçkıran olarak biinen ‘Alopesi Areata’ dır.Genelde stres kökenli olan çocuklardaki saç dökülmesinde zamanında tedavi edilmezse saçın hatta kaş ve kirpiklerin tümden kaybedilme riski vardır.
*Çocuklarda saç dökülmesine sebep olan başka bir rahtsızlık sıklıkla karşılaşılan saç koparma hastalığı olarak bilinen ‘trikotilomani’ dir.Psikolojik sebepler ve strese bağlı bu rahatsızlık için saç dökülmesinin engellenmesinden ziyade öncelikle konuyla alakalı bir pedegogdan yardım almak gerekmektedir.
*Kalıtsal özellikler de çocuklarda erken yaşta saç dökülmesine sebebiyyet verebilir.
Saç Dökülmesinin önüne geçen , saçı besleyen vitamin, mineraller ve yağlar vardır.Bu vitamin ve minerallerin bulunduğu sebze ve meyveleri tüketmek doğal olarak saçın beslenmesine , kök hücrelerinin yenilenmesine , saçın deriye ttunma direncinin artmasına yardımcı olur.
Bir kişinin ortalama günde 50-100 saç telinin dökülmesi normaldir.Bundan fazla dökülüyorsa sıkıntı başlıyor demektir.Saçın normalin üstünde dökülmesinin çeşitli sebepleri vardır.Kalıtsal saç dökülmeleri en başta gelen sebepler arasındadır.Bununla beraber stres, sağlıksız ve yetersiz beslenme, mevsim değişiklikleri,hormonal bozukluklar gibi dış etkenlerden kaynaklı dökülmeler de vardır.
Saç için gerekli olan vitami , yağ asitleri ve minerallerden en önemlileri A, C, E vitaminleri ile B grubu vitaminler -B3,B5,B6-, biyotin, folik asit ve B12,demir, omega3 tür.
*Yumurta protein ve biotin ve B12 açısından zengin oln yumurta tüketimi saçların beslenmesinde etkilidir.
Herşeyden önce saç dökülmesinin sebebi doğru tespit edilmelidir.Saç dökülme sebebi tespit edildikten sonra saç derisinin ve saç telinin ayrıntılı analizi yapılmalıdır.Bu zaman zarfında saç dökülmesini tetikleyen faktörlerden uzak durmak gerekir.Mesela , saça ve saç derisine zarar veren kimyasal ürünler , stres hastalıkık sebebiyle veya tedavisi sırasında dökülme yaşanıyorsa önce hastalığın tedavi sürecini tamamlamalı sonra saç dökülmesinin tedavisine başlanmalıdır.Vücutta vitamin eksikliği yaşandığı için dökülmeler oluşmuşsa vücudun htiyacı olan vitaminlerin alınması gerekir.
Saç Dökülmesi Tedavisinde dışardan saç derisine uygulanan yöntemler vardır.Bunlardan biri ilerleyen saç dökülmelerinde pek te etkisi olmayan ilaç tedavisidir.Dökülme yeni başlamış yada saç tellerinde incelmeler meydana gelmişse tedavi etkili olabilir.
Saç Dökülmesi Çeşitleri
Saç dökülmelerini kalıcı ve geçici olmak üzere ikiye ayırabilir.
Kalıcı Saç dökülmeleri
1-Erkek Tipi Saç Dökülmesi:Erkek tipi saç dökülmesinin diğer adı
Androgenetik saç dökülmesidir.Ekeklerin ortalama yarısında görülürken, kadınlarda bu oran dörtte birdir.Bir anda oluşan bir dökülme olmayıp zaman içerisnde oluşumunu tamamlar.İlk önce saçın ön tarafında arka tarafına nazaran saç telllerinde incelmeler başlar.tepe noktasından başlayarak ense kısmına kadar dökülmeler olabilir.
2-Kadın Tipi Saç Dökülmesi:Genetik sebeplerden kaynaklı ve kalıcıdır.Genellikle kadınlarda görülmekle beraber Erkeklerde de bu tip dökülmelere rastlanmıştır.Saç ayrımındaki mesafenin giderek artması bir işaret olabilir.Zaman içerisinde seyreder ve saçın her bölgesine yayılarak devam eder.
Erken yaşta saçın beyazlamasına sebebiyet veren şeyler bahsetmiştik.
Saç beyazlamasında etkili olan faktörler yazımızı okumak için tıklayınız
Doğal olarak saç beyazlamasına sebep olan faktörlerden uzaklaşmanız saç beyazlamasını yavaşlatacaktır.Erken yaşta saçınızın beyazlamasını istemiyorsanız bu önerilere kulak vermenizi tavsiye ediyoruz.
*Sağlıklı uyku, güzel bir uyku vücudunuzun direncinin yerine gelmesine ve stresin azaltılasına yardımcı olur.
*Vücuttaki nem dengesini sarsan alkollü ve kafeinliiçeceklerden uzak durmak.çok yağlı ve baharatlı yiyeceklerden de kaçınmak su dengsinin korunmasına ve saç rengini ayarlayan pigmentlerin korunmasına yardımcı olacaktır.
*Ceviz tüketmek saçlar için oldukça faydalıdır.Cevizin içerisinde az miktarda bakır bulunur ve bu da melanin üretimini arttırabilir.
*Sigara içmeyi bırakmak.Kan dolaşımınızı dengeleyerek saçlarınızn rengini korumaya katkı sağlar.
Kadınlarda erkek tipi saç dökülmesi genetik olarak görülmekle birlikte saçın genelinde yada başka bölgede dökülmelere rastlanmıştır.
Kadınlarda saç dökülmesinin sebepleri arasında şu faktörler önemli rol alır
*Doğum sonrası, menapoz sonrası dönemler ve over tümörleri
*Anemi
*Tiroit hastalıkları
*Konnektif doku hastalıkları (lupus gibi)
*Beslenme problemleri, ağır diyetler, blumia, protein/kalori eksikliği, çinko ve esansiel amino asit eksikliği, malabsorbsion (barsak ve sindirim problemleri)ve A vitamini fazlalığı
*Stres-cerrahi işlemler, genel anestezi, duygusal durum bozuklukları...
Kadınlarda görülen saç dökülme evreleri ise şöyledir.
Kadınlarda çoğunlukla üç tür saç dökülme evresi vardır..
*Tepe bölgesinde yaygın saç teli incelmesi. Bu tür dökülmede genel olarak ön bölgedeki saçlar korunmuştur (Ludwig tipi).
. Hamilton-Norwood sınıflaması
*Tip 1 Frontotemporal bölgede saç çizgisinde çekilme yoktur veya minimal derecededir
*Tip 2 Frontotemporal bölgede saç çizgisi simetrik ve üçgen şeklinde bir çekilme gösterir
*Frontal bölgenin ortasında da dökülme veya seyrelme görülmesine rağmen frontotemporal bölgeden daha azdır
*Tip 3 Dökülmenin belirginleştiği dönemdir
Simetrik derin frontotemporal çekilme belirginleşmiştir
*Tip 4 Şiddetli frontal ve frontotemporal saç kaybı vardır
Verteksde belirgin seyrekleşme gözlenir
Bu iki alan tepe boyunca kalın bir saç bandı ile birbirinden ayrılmıştır
*Tip 5 Tip 4’de belirtilen saç bandının daha da inceldiği görülür
Verteks ve frontotemporal bölgede saçsız alanlar artmıştır
*Tip 6 Saç bandı olarak ifade edilen bölgeler de dökülmüştür
Verteks ile frontotemporal saçsız alanlar birleşmiştir
*Tip 7 Şiddetli formdur
Saçları dökülen insanlar üzerinde yapılan araştırmalar, saç dökülmesinin benlik duygusu, vücut imajı, öz saygı, kendine güven gibi duygularda zedelenmelere yol açtığını kanıtlamıştır.
Saç dökülmesi yaşayan kadın ve erkeklerde yapılan çalışmalarda erkeklerde saç kaybının artmasıyla depresyon, içe dönüklük, aşırı sinirlilik, özbenlik duygusunda azalma gibi olumsuz sonuçlar çıkarken, kadınların da günlük yaşamlarını negatif etkilediği ve sosyal problemler yaşadıkları görülmüştür.Erkekler saç dökülmesine daha belirgin tepkiler verirken bu rahatsızlıkla başetmede kadınlardan daha iyidir.
Kadınlar için saç ,cinsel kimlik, seksüalite, çekicilik gibi kültürel ve kişisel özel anlamlar ifade etmektedir.Buda saç dökülme problemiyle karşı karşıya kalan kadınların tedirgin , gergin,utangaç tavırlar sergilemesine sebep olmaktadır.
Saçları dökülen insanlar üzerinde yapılan araştırmalar, saç dökülmesinin benlik duygusu, vücut imajı, öz saygı, kendine güven gibi duygularda zedelenmelere yol açtığını kanıtlamıştır.
Saç dökülmesi yaşayan kadın ve erkeklerde yapılan çalışmalarda erkeklerde saç kaybının artmasıyla depresyon, içe dönüklük, aşırı sinirlilik, özbenlik duygusunda azalma gibi olumsuz sonuçlar çıkarken, kadınların da günlük yaşamlarını negatif etkilediği ve sosyal problemler yaşadıkları görülmüştür.Erkekler saç dökülmesine daha belirgin tepkiler verirken bu rahatsızlıkla başetmede kadınlardan daha iyidir.
Kadınlar için saç ,cinsel kimlik, seksüalite, çekicilik gibi kültürel ve kişisel özel anlamlar ifade etmektedir.Buda saç dökülme problemiyle karşı karşıya kalan kadınların tedirgin , gergin,utangaç tavırlar sergilemesine sebep olmaktadır.
Saç rengini ayarlayan renk pigmentleri melanin pigmentleridir.Yaş ilerledikçe saç foliküllerindeki hücreler eumelanin ve feomelanin melanin üretimini durdurur ve doğal olarak saçlar rengini kaybeder , beyazlar.Bu doğal bir süreçtir.Saç beyazlaması kalıtsal faktörlere göre de değişiklik gösteriri.Genlerde erken saç ağarması varsa saç beyazlamasının normalden erken gerçekleşmesi olağandır.
Bunlarla beraber bazı sebepler de saç beyazlamasını hızlandırır.Saç beyazlamasında aktif rol alan nedenlerden bazıları şunlardır;
*B12 vitamini eksikliği,
*vitiligo
*Aşırı stres,
*anksiyete,
*iyot ya da demir gibi minerallerin eksikliği,
* bazı uzun süreli hastalıklar,
*sigara içmek,
*pernisyöz anemi,
*aşırı kahve, çay ya da alkol tüketimi,
* tiroit problemleri,
* aşırı yağlı ya da kızartma,
*baharatlı ve asitli yiyeceklerin tüketimi erken saç beyazlanmasına yol açan faktörler arasında sayılabilir.
Saç dökülmesi ile karşı karşıya iseniz saç dökülmesinin sebebini öğrenmek için doktora başvurmakta fayda vardır.
Zira saç dökülmesi başlı başına hastalık olmakla beraber başka bir hastalığın belirtisi de olabilir.
Saç dökülmesini önlemek için doğal yöntemler vardır.Etkili olanları şöyle sıralayabiliriz.
-Doğal yağlar ile ıslak saça yapılan 15-20 dakikalık bakım saç köklerini besler ve dökülmeyi engeller.Mesela; Badem yağı, avokado yağı , zeytin yağı , lavanta saç dökülmesini engelleyen saçın ihtiyacı olan yağlardandır.
-Balık tüketimini artırmak saçları besler.Saç gereken omega3 ve D vitamini balıktan yeterli oranda karşılar.
-Elma sirkesi ıslak saça uygulanıp 20 dakika beklemeden sonra durulamak kaydıyla saçlar için mucizevi etkiye sahiptir.Sık sık uygulanmasının saça zararı yoktur.
Kuru yemiş tüketimi ; badem ,ceviz ,fındık vb doğal yağlar içerdiği için saçların ihtiyacını karşılar dökülmeyi engeller.
Melanin pigmenti vücudun ürettiği, deriye ,göze,saçlara renk veren boya pigmentidir.
Saç köklerinde bulunan ve melanosit hücrelerinden oluşan melanin pigmenti iki temel melenin üretir. eumelanin ve feomelanin.Saç kökünde bulunan bu melaninlerden eumelanin saçın koyuluğunu belirlerken , feomelanin, saçın kızıllık ve sarışınlık derecesini belirler.
Genel ve doğal olarak yaşlandıkça saçlar beyazlamaya başlar.Çünkü saç foliküllerindeki hücreler bu pigmentleri üretemez hale gelir.tembelleşir.Yaş ilerlemediği halde saç beyazlamasının sebepleri vardır..tiroit,stres ,soyaçekim,B12 vitamini eksikliği, iyot ya da demir gibi minerallerin eksikliği vb. saçın beyazlamasında etkili olabilir.
Stres DNA hasarına yol açabiliyor.Buda karmaşık olmakla beraber muazzam çalışan vücudumuzda karışıklıklara yol açabiliyor.
Saç dökülmesinin sebebini öğrenmek için bir cilt doktoruna gitmek gerekir.
Tercih ettiğiniz hastane kamu hastanesi ise Deri ve Zührevi Hastalıkları (Cildiye) Polikliniği olarak adlandırılan cilt doktorundan randevu almak gerekir
Özel hastanede muayene olacaksanız Dermaoloji (Cildiye) yada Dermatoloji (Cildiye) bölümünden randevu almanız gerkmektedir.
Saç dökülme sebebiniz yapılan muayene sonucu ortaya çıkacak ve uygun tedaviye başlanılacak yada başka bir bölüme sevk edilerek , başka bir hastalık sonucu saç dökülmesi olduğu teşhis edilecek , hastalığın tedavisi sonucu saç dökülmesinin de önüne geçilecektir.